Taksim meydanında 6 gün önce başlayan ve Türkiye'nin birçok kentine yayılan protesto gösterileri Hollanda basınında da geniş yer buluyor.Özellikle cuma günkü eylemlerden sonra Hollanda basını gelişmeleri daha yakından izlemeye başladı.
Hollanda'da pazar günü ülke genelinde günlük gazete yayımlanmıyor. Bu nedenle gazetelerin internet siteleri yoğun ilgi görüyor.
"Medya suskun"
ANP (Hollanda Haber Ajansı) , Cuma gününden itibaren tüm gelişmeleri fotoğraflı ve geniş biçimde abonelerine yansıttı. ANP, Türkiye'deki haber kanallarının gösterilere yönelik duyarsızlığına da haberlerinde yer verdi. "Medya suskun" başlıklı haberde şöyle dendi:
"Türkiye'deki haber kanalları, hükûmetin baskısı nedeniyle gösterilere ilişkin nerdeyse hiçbir haber vermiyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, kent merkezindeki kameraları kapattı. Taksim ve çevresinde cep telefonları ve internet kullanımı sekteye uğruyor."
NOS (Hollanda Devlet Televizyonu) , İstanbul muhabiri Bram Vermeulen aracılığıyla Taksim'deki olayları geniş biçimde izleyicilerine aktardı. Taksim'deki gösterilerin yanı sıra İstanbul'da başlayan ve yayılan tencere ve ışık söndürme eylemlerinden renkli görüntüler sundu.
Binlerce kişinin Boğaz Köprüsünden yürüyüşü, Flaş TV spikerinin gaz maskeli yayını da NOS tarafından Hollandalılara aktarıldı.
NOS yorumunda, "Birçok Türk, polisin bu kadar çok şiddet kullanmasını ve bu kadar sert kin kusması karşısında şaşkın" ifadelerine yer verdi.
Haber bülteninde İstanbul'daki Vermeulen ile canlı bağlantılar yapıldı. Vermeulen dün akşamki ana haber bülteninde, spikerin "Türk baharı mı? sorusunu şöyle yanıtladı:
"Türk Baharı tanımı yanlış. Arap baharından farklı. Erdoğan'a oy veren ve sokağa çıkmayan yüzde 50'lik kesim var. Erdoğan'ın cuma günkü açıklamaları ve ardından polisin gazlı saldırısı olayların büyümesine neden oldu. Kameramanım Türk ve şu an çok tedirgin ve bir an önce buradan uzaklaşmak istiyor. Türk medyası gösterileri ya görmezden geliyor ya da kısıtlı haber veriyor. Bu nedenle göstericilerde kameramanlara karşı öfke var."
NRC (Hollanda'nın en saygın ve ciddi gazetesi), günlerdir olaylara geniş yer veren NRC gazetesi Pazar günü internet sitesinin manşetini İstanbul'a ayırdı. "Yangınlar, kavgalar ama Türkiye'de sakin gece" başlığıyla verilen haberde yıllar sonra Türkiye'de ilk kez hükümete karşı kitlesel gösteri yapıldığı vurgulandı.
Gösterilerin, Erdoğan hükümetinin "Taksim'i modernleştirme projesi ’ne yönelik tepki olarak başladığın belirten NRC, Taksim'in "laikliğin sembolü" olduğunu yazdı. NRC, "Göstericilerin birçoğu Taksim meydanında koca kubbeli bir caminin yükselmesinden korkuyor" yorumunu yaptı.
Erdoğan: Azınlığa boyun eğmeyiz
Türkiye'deki 90 ayrı gösteride ve 939 kişinin gözaltına alındığını belirten ülkenin en çok satan gazetesi Telegraaf, Başbakan Erdoğan'ın, "Taksim'i ortalığı karıştırmak için kullanıyorlar. 4 yılda bir seçim var ve halk beni seçti. Gösterileri hemen durdurun. Biz azınlığa boyun eğmeyeceğiz" dediğini yazdı.
Gazete ayrıca Bahçeşehir Üniversitesi'nden Prof. Cengiz Aktar'ın görüşlerine de yer verdi. Aktar, Telegraaf'taki demecinde şunları söyledi:
"Erdoğan'ın katı tepkisi sınırı aştı. İnsanlar negatif enerjiyle doldu. Bunun birçok nedeni var; insanlar Erdoğan'ın otoriter stilinden yoruldu. İstanbul'da devasa inşaat projeleri yükseliyor. Ama bununla ilgili ne bir araştırma yapılıyor, ne yararlı olup olmadığı araştırılıyor ne de halkın görüşü alınıyor."
Sağ eğilimli haftalık haber dergisi Elsevier, Türklerin AKP'li belediyeler ve hükümetin "inşaat hırsına" öfkeli olduğunu yazdı. Dergi, Başbakan Erdoğan'ın açıklamalarına da yer verdi.
Ücretsiz dağıtılan Metro gazetesi, birçok Türkün, "İslam konusundaki tutucu görüşü, otoriter tavrı ve Suriye politikası nedeniyle" Erdoğan'a sırt çevirdiğini belirtiyor.
Hollanda basını gösterilere ilişkin videoların altına "şiddet içerir" notları koyarak yayınlıyor. Görüntülerde panzer tarafından bir vatandaşın ezilmesi, polisin gösterici dövmesi, gaz sıkması yer alıyor
Yusuf Özkan
Gazeteci, Lahey
.
bbc türkçe
