küresel ısınma bitki ve bazı hayvan türlerinde küçülmeye yol açabilir
Singapur Üniversitesi'nden uzmanlar, sıcaklıkta artışın bazı hayvan türlerinin daha fazla enerji yakmasına ve küçülmesine, bazı bitkilerin de artan nem ve azalan besin maddeleri dolayısıyla büyümemeye yöneldiğini söylüyor.
Bir bilim dergisinde (Nature Climate Change) yayınlanan çalışmaya göre ortalama ısıdaki her bir derecelik artış, belirli bitkilerin yüzde 3 ile 17 arasında küçülmesine yol açıyor.
Omurgasız deniz canlılarında bir derecelik ısınma cüsseeyi yüzde 0,5 ile yüzde 4 küçültürken, balıklarda bu oranlar yüzde 6-22, böceklerde yüzde 1-3, salamanderlerde yüzde 14 oluyor.
Gıda zincirine etki
Bilimsel makalenin yazarları David Bickford ve Jennifer Sheridan, bazı araştırmalara göre 2100 yılına dek ortalama ısının 7 dereceye kadar yükselebileceği bulgularına işaret ediyor.
Uzmanlar, insanların gıda zincirinin parçası olan bazı tahıl ve deniz canlılarının da bu durumdan etkilenmesi halinde, artan nüfusu doyurmanın zorlaşabileceği uyarısında bulundu.
Bickford, "Eğer gıda üretenler, tüketenlerden hızlı küçülürse, tüketiciler hastalıklara açık hale gelebilir, doğum oranları düşüp ölüm oranları yükselebilir" dedi.
Araştırmalarını son yüz yılda elde edilen verilere dayandıran uzmanlar, dünyadaki canlıların büyük bölümünü oluşturan soğukkanlı canlıların değişimden özellikle olumsuz etkilendiğine dikkat çekiyor.
Küçülme hem karada hem suda yaşayan canlılarda görüldüğü zaman ise, bu canlılar için su kaybı ve susuz kalıp kuruma riski artıyor.
Otlardan ağaçlara, kurbağalardan martılara ve geyiklere pek çok canlıda bu sürecin görüldüğünü kaydeden uzmanlar, kutuplardaki buzulların azalması dolayısıyla kutup ayılarının da küçülmeye başladığını öne sürüyor.
55 milyon yıl önce benzer bir dönemden geçildiğini kaydeden uzmanlar, ısının yüzde 3-7 arasında artıp yağışın yüzde 40 azaldığı bu dönemde, böcek, arı, örümcek ve karınca gibi omurgasız canlıların yüzde 50-70 arasında küçüldüğünü hatırlatıyor.
Yazıda, ısınmadan kaynaklanan küçülmenin en uç noktada, türün soyunun tükenmesine yol açabileceği kaydediliyor.
Ancak bilim dünyasında bu konuda tam bir mutabakat yok.
Başka uzmanlar, büyüklükteki dalgalanmaların doğal olduğunu, türlerin iklim değişimine ayak uyduracağını savunuyor.
