Katya Adler
BBC Muhabiri, Trablus
Libya'nın Ulusal Geçiş Konseyi, Libya'daki isyan sırasında Bingazi'de bir bankadan çalınan yüzlerce antika sikkenin Mısır'a götürülmüş olabileceğine inanıyor.
Mayıs ayında Bingazi'de Muammer Kaddafi yanlıları ve muhalifleri arasındaki çatışmalarda ölüm kalım mücadelesi verilirken, bir bankada tutulan yedi bini aşkın paha biçilmez sikke ve değerli antikanın, düzenlenen soygunda çalındığı ortaya çıktı.
Bankada çıkan yangının o dönemde çatışmalardan kaynaklandığı düşünülmüştü. Ancak şimdi, bunun profesyonelce düzenlenen soygunun parçası olduğu anlaşılıyor.
Soyguncuların hedefi 'Bingazi hazinesi' adı verilen bir koleksiyondu.
Koleksiyonda Yunan, Roma, Bizans ve erken İslami döneme ait sikkeler başta olmak üzere, küçük heykelcikler ve takıların da aralarında olduğu 10 binden fazla parça bulunuyordu.
İade edildi, kasada unutuldu
Libya'nın Leptis Magna antik kenti
Bunların büyük bölümü İtalya'nın Libya'yı işgal yıllarında (1912-1943) bulunmuş ve ülkeden çıkarılmıştı.
Ancak ülke bağımsızlığını kazandıktan sonra İtalya, 1961'de bu hazineyi Libya'ya iade etti.
Hazinenin sergilenmesi için özel olarak inşa edilecek müze projesi, asla hayata geçirilemediği için hazine onyıllardır Bingazi Ticaret Bankası'nın kasasında tutuluyordu.
Trablus Müzesi'nin Genel Müdürü Dr. Salih Elgab, sikkelerin hiç fotoğraflarla ya da envanterle belgelenmediğini; adeta unutulmuş göründüklerini kaydetti.
Zengin bir tarihi olan Libya'daki en önemli sikke koleksiyonu olmamakla birlikte Dr. Elgab, bu hazinenin yine de Libya'nın tarihi mozaiğini ortaya koymak açısından büyük önem taşıdığını söylüyor.
Elgab, koleksiyonun kimi zaman hizipleşmeler, husumetler yaşayan pek çok farklı bölge ve grubun, aslında tek bir Libya'nın parçası olduğunu gösterdiği görüşünde...
İçeriden birileri mi?
Libya'nın tarihi mirastan sorumlu bakan vekili Fadıl el Hasi, BBC'ye soygunun hazine konusunda önceden bilgisi olan kişilerce düzenlendiğine dair şüpheler olduğunu söyledi.
El Hasi, banka çalışanlarının tekrar tekrar sorgulandığını anlattı.
Soyguncular, sikkelere ulaşmak için bankanın kasa dairesinin beton tavanını özel gereçlerle deldi.
İçeri girdiklerinde ise sadece en kıymetli parçaları alarak buradan ayrıldıklarına dikkat çekiliyor.
El Hasi soygunu Temmuz ayında uluslararası polis teşkilatı Interpol'e de bildirmiş.
Uluslararası antika piyasaları da parçaların bulunması için taranıyor.
Mısır'da bulunan yüzlerce sikkenin bu koleksiyonun parçası olabileceği düşünülüyor.
Ancak El Hasi, bunların kaynağının teyit edilmesi için inceleme sonuçlarını beklediklerini belirtiyor.
Libya'nın son aylarda yaşadığı çalkantıların bu hırsızlığın gölgede kalmasına yol açtığını belirten el Hasi, kendisi ya da bir yetkilinin önümüzdeki günlerde Mısır'a giderek girişimleri sürdüreceğini kaydetti.
Bingazi'deki kuyumcular pazarında da kıymetli sikkeler gezindiği yolunda iddialar bulunuyor.
