O BİLGİSAYARLAR NEDEN KAPATILDI
Son dönemde seçim sistemine dikkatleri çeken cesur yazılar yazan Son Sayfa’dan Neval Kavcar yine önemli bir yazı kaleme aldı. Kavcar yazısında 29 Mart seçimlerinde YSK’da yaşanan şüpheli bir olayı anlattı.
"29 Mart 2009 yerel seçiminde, merkezler neticeleri girmeye başladıktan sonra neler oldu hatırlayalım.
“Yüksek Seçim Kurulu (YSK)'nun bilgisayar sisteminde oluşan arızalar nedeniyle bazı bölgelerde sisteme veri girişleri kesintiye uğradı. Alınan bilgiye göre, İzmir, İstanbul, Hatay, Çanakkale, Kütahya başta olmak üzere bazı bölgelerde YSK'nın bilgisayar sisteminde oluşan arızalar nedeniyle veri girişleri yapılamıyor. Aşırı yüklenme nedeniyle sistemde sorunlar yaşandığı öğrenildi. YSK yetkilileri, veri aktarımında yoğunluktan kaynaklanan sorunlar olduğunu, problemin giderilmesi için çalıştıklarını kaydediyor.” ( Mart 2009 - Basın)
Bu haberi her halde hatırlıyorsunuz. Sandık çalınması, elektrik kesintileri vs de var.
İşte tam o konuda, bakın ne diyor sistemden anlayan birisi. Verilen bilgi teknik de olsa dikkatle okuyun.
“Son belediye seçimlerinde sistemin çökmesiyle ilgili aklımı kurcalayan bir takım sorular var; Bilgilerin tutulduğu database ORACLE, Bu database’ler kayıt yaparken sistemi "RECOVERY" yapabilmek amacıyla online log’lar tutup daha sonra bunları "ARCHIVE LOG" olarak saklarlar.
1- Sistemin çöktüğü saat aralığında ORACLE database’inin "ONLINE LOG"ları (kayıtları) incelendi mi?
2- Sistemde bu saat aralığında sadece "INSERT" kayıtları mı var yoksa "UPDATE" ve "DELETE" kayıtları da mevcut mu?
3- Sistem database’inde o aralıkta çalışan herhangi bir "TRIGGER" set edilmiş mi? O anda sistemde hangi "USER"lar çalışmış ve "IP" numaraları" nelerdir?
Kafamı kurcalayan başka bir şüphe, seçim sisteminin yoğunluktan dolayı tıkanması ve gece 22.00 civarlarında kapatılıp açılması (YSK nın kendi açıklaması). Hayatımın önemli bir kısmı bu sistemleri ayarlamak ve optimize etmekle geçtiği için ihtimalleri düşünüyorum.
Birinci ihtimal network’te bir sıkışma yaşanması. Ama sistem donanımlarının yeterince kapasiteye sahip olduğundan, memory, i/o alt yapısı, gigabyte Ethernet kartları ile bir sıkışıklık ihtimalini çok az görüyorum.
Büyük ihtimalle database’de bazı "DEADLOCK"lar oluşmuş olmalı. Çünkü sadece data insert eden bir ORACLE sisteminin "ŞİŞMESİ" neredeyse imkansızdır.
4- En büyük ihtimal başka bir user’ın ya da programın o anda "READ" ya da "UPDATE" ediyor olması lazım. O saatte seçim sisteminde kim olabilir? Kim datalara "READ" veya "UPDATE" amaçlı erişmek ister?
5- Daha da vahim olanı o anda sistem başında nöbet tutan şirket ve YSK teknik personelinin bile vakıf olamadığı bir başka durum mu mevcuttu da sistem açılıp kapatılmak zorunda kalındı?"
Odatv.com
