islam mozaik eserleriyle ilişkilendirdiği buluşu ile dışlanan bilim adamı nobel ödülü aldı

1982 yılında akademik çevrelerde alaya alınan bilim insanı, 30 yıl sonra Nobel Kimya Ödülü ile onurlandırıldı. Shechtman’ın İslam mozaik sanatıyla ilişkilendirilen buluşu, bugün sanayinin birçok alanında kullanılıyor.

Daniel Shechtman

İsveç Akademisi, 2011 Nobel Kimya Ödülü’nü, kimyagerlerin katı maddelere bakışını kökten değiştiren İsrailli bilim insanı Daniel Shechtman’a verdi.

1982 yılında ortaya attığı buluş o dönem alaya alınan Shechtman, akademik çevrelerden dışlanmıştı. Ancak Shechtman’ın buluşu, yıllar içinde büyük ilgi gördü ve yaptığı deneyler, dizel motorlarından, mutfak tavalarına birçok sektörde ar-ge çalışmalarına yol göstermeye başladı. 1941 yılında Tel Aviv’de doğan Shechtman, halen İsrail Teknoloji Enstitüsü’nün seçkin profesörlerinden biri.

İsveç Akademisi’nden yapılan açıklamada Shechtman'ın önemli buluşu şu sözlerle özetlendi:

“Atomların kristallerin içinde simetrik dizilim gösterdiği yönündeki eski inanışın aksine, Shechtman bir kristal içindeki atomların bir daha kendini tekrar etmeyen bir dizilim sergileyebileceğini gösterdi.”

Madde hakkındaki inançları sarstı

Açıklamada ayrıca “Keşfi bir hayli tartışma yarattı. Buluşlarını savunduğu sırada araştırma grubundan ayrılması istendi. Ancak verdiği mücadele neticede bilim insanlarını maddenin doğası hakkındaki kavramlarını sorgulamaya zorladı” denildi

Shechtman’ın buluşu, bilim çevrelerinde tarihi İslam mozaiklerindeki ilginç dizilimlerle ilişkilendiriliyor. İspanya’da El Hamra sarayında ve İran’da Darb-i İmam türbesinde yer alan mozaikler, quasi-kristallerin bilim insanları tarafından daha iyi anlaşılmasını sağlamıştı.

İsveç Akademisi’nden yapılan açıklamada bu mozaiklere atıfta bulunularak, “Tıpkı, quasi-kristallerde olduğu gibi bu mozaiklerde de şekiller düzenli. Matematiksel, kurallı bir dizilim gösteriyorlar. Ancak hiçbir zaman birbirlerini tekrarlamıyorlar” denildi.

Ödülüyle ilgili soru sormak için telefonla kendisine ulaşılan Shechtman "Üzgünüm, şu anda konuşamam önce eşimi aramam lazım" diye konuştu.

© Deutsche Welle Türkçe

AFP/AP/dpa, EC/AŞ

deutsche welle